Phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm 2023 và triển khai kế hoạch năm 2024 của ngành Tài chính vào chiều 27/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đặc biệt chúc mừng những kết quả, thành tích mà ngành Tài chính đã vượt qua khó khăn để đạt được trong năm vừa qua, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đánh giá kết quả tích cực của ngành Tài chính đã góp phần tạo niềm tin của nhân dân, của doanh nghiệp.
Vượt dự toán thu, NSNN bảo đảm nhiều nhiệm vụ chi quan trọng
Nhìn lại năm 2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhận định, nhiệm vụ tài chính - NSNN nói riêng và nhiệm vụ phát triển KT-XH nói chung được triển khai trong bối cảnh cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn và thách thức nhiều hơn.Trong bối cảnh đó, nhờ sự đoàn kết, đồng lòng, chung sức, nỗ lực của toàn đảng, toàn dân và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, chúng ta đã đạt được kết quá rất đáng khích lệ, vượt qua khó khăn, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, GDP cả năm ước tăng khoảng 5%; lạm phát được kiểm soát ở mức tăng khoảng 3,5%, thấp hơn so với mục tiêu đặt ra là 4,5%; thặng dư thương mại ở mức kỷ lục đạt 26 tỷ USD; thu ngân sách ước vượt so với dự toán; số doanh nghiệp được thành lập mới và tái gia nhập thị trường 11 tháng là 201,5 nghìn, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm 2022; đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện 11 tháng đạt gần 29 tỷ USD, tăng 15% so cùng kỳ năm 2022; xếp hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam được nâng lên mức BB+, triển vọng “Ổn định”.
Trong thành tích chung đạt được của cả nền kinh tế, Phó Thủ tướng khẳng định có sự đóng góp quan trọng của ngành Tài chính, đồng thời ghi nhận, đánh giá rất cao sự nỗ lực, quyết tâm của ngành Tài chính để đạt được 5 kết quả quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2023.
Theo đánh giá của Phó Thủ tướng, ngành Tài chính đã tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách, các đề án. Đến nay, ngành Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua 01 Luật, 05 Nghị quyết; trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thông qua 02 Nghị quyết; trình Chính phủ 34 Nghị định (đã ban hành 19 Nghị định); trình Thủ tướng Chính phủ 06 Quyết định (đã ban hành 04 quyết định). Bên cạnh đó, đã ban hành theo thẩm quyền 64 Thông tư trong lĩnh vực quản lý tài chính – NSNN. Đặc biệt là vai trò chủ động tham mưu, kịp thời trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cấp thẩm quyền ban hành các giải pháp chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, kiểm soát lạm phát ổn định vĩ mô, phục hồi và phát triển KT-XH.
Trong điều hành chính sách tài khóa, ngành Tài chính đã chủ động, linh hoạt, kịp thời đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các chính sách hiệu quả để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Kết quả thu NSNN đến hết ngày 25/12/2023 đạt 1,69 triệu tỷ đồng, tăng 4,5% so dự toán. Đây là kết quả rất tích cực trong bối cảnh đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng (miễn, giảm khoảng 78,4 nghìn tỷ đồng; gia hạn khoảng 115 nghìn tỷ đồng). Có được kết quả này, Phó Thủ tướng cho rằng đó là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của ngành Tài chính, phấn đấu thu đạt mức cao nhất, góp phần đảm bảo nguồn thực hiện các nhiệm vụ theo dự toán, dành nguồn thực hiện cải cách chính sách tiền lương, xử lý các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách phát sinh, tăng chi cho đầu tư phát triển.
Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã biểu dương và đánh giá cao cơ quan Thuế, Hải quan đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng, vừa hướng dẫn tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách, ưu đãi thuế cho doanh nghiệp, người dân, vừa quản lý chặt chẽ số phát sinh, giữ gìn kỷ cương, kỷ luật trong thực thi pháp luật về thuế, thu đầy đủ kịp thời vào NSNN. Đồng thời, chủ động triển khai các biện pháp tăng cường quản lý thu, khai thác nguồn thu, nhất là từ các hoạt động kinh doanh bất động sản, thương mại điện tử, giao dịch xuyên biên giới. Đẩy mạnh hiện đại hóa, điện tử hóa công tác thu thuế, mở rộng hóa đơn điện tử.
“Các đồng chí cũng làm tốt vai trò Thường trực Ban chỉ đạo 389, tăng cường chống thất thu, chuyển giá, buôn lậu gian lận thương mại, trốn thuế; đổi mới giải pháp và quyết liệt xử lý nợ thuế và các khoản phải thu theo kết luận, kiến nghị của cơ quan Thanh tra, Kiểm toán”, Phó Thủ tướng nói.
Theo Phó thủ tướng, các nhiệm vụ chi NSNN cũng đã được ngành Tài chính quản lý, điều hành chặt chẽ, sát dự toán; tổng số chi NSNN ước đạt khoảng 1,73 triệu tỷ đồng, hơn 83% dự toán. Trong đó, chi đầu tư phát triển ước tăng so với cùng kỳ năm 2022 cả về quy mô và tỷ lệ giải ngân. Nhờ chủ động trong điều hành và vận dụng hiệu quả nhiều giải pháp quản lý thu, chi NSNN, ngành Tài chính đã đảm bảo nguồn lực cân đối ngân sách các cấp, nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ quan trọng cấp bách phát sinh, song vẫn kiểm soát được bội chi, nợ công ở mức dưới 4%GDP trong phạm vi Quốc hội quyết định.
Phó Thủ tướng cũng đánh giá trong năm qua, Bộ Tài chính đã nỗ lực, là một trong những cơ quan đi đầu trong đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ điện tử, sắp xếp lại tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Năm 2023 là năm thứ 9 liên tiếp Bộ Tài chính nằm trong top 3 bộ, cơ quan ngang Bộ dẫn đầu chỉ số cải cách hành chính. “Ngay từ cuối năm 2022, các đồng chí đã tập trung đẩy mạnh áp dụng hóa đơn điện tử, hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt đối với các ngành nghề đặc thù có thời gian hoạt động thường xuyên, liên tục, giá trị từng hóa đơn không lớn nhưng số lượng hóa đơn rất lớn”, Phó Thủ tướng nói.
Cùng với đó, ngành Tài chính đã tham mưu kịp thời cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tăng cường công tác công khai, thanh tra, kiểm tra, siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính - NSNN. Triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp chấn chỉnh, tăng cường quản lý nhà nước để ổn định, phát triển đồng bộ, lành mạnh, an toàn thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bảo hiểm như việc triển khai Sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, đặc biệt là trong bối cảnh rất khó khăn, tiềm ẩn nhiều rủi ro của năm 2023.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh: “Những kết quả tích cực nêu trên của ngành Tài chính đã góp phần tạo niềm tin của nhân dân, của doanh nghiệp vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự điều hành của Chính phủ”.
Quang cảnh Hội nghị tổng kết năm 2023 và triển khai kế hoạch năm 2024 của ngành Tài chính. Ảnh: Hữu Thọ
Chuẩn bị thế và lực cho giai đoạn tiếp theo
Nhận định năm 2024, bên cạnh cơ hội, thời cơ sẽ có nhiều khó khăn, thách thức, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng điều này đòi hỏi không được chủ quan với những kết quả đạt được, mà tất cả các cấp, các ngành, trong đó có ngành tài chính phải tiếp tục quyết tâm, nỗ lực hơn nữa, cố gắng hơn nữa để phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất, thậm chí vượt mức các chỉ tiêu, mục tiêu phát triển KT-XH của năm 2024 đã được Trung ương, Quốc hội thông qua.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính căn cứ Kế hoạch phát triển KT-XH và dự toán NSNN năm 2024, Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2024 sắp ban hành, bám sát phương châm hành động của Chính phủ năm 2024 và tình hình thực tiễn, đề nghị các đồng chí triển khai thực hiện ngay kế hoạch, chương trình hành động và chỉ đạo thực hiện quyết liệt ngay từ ngày đầu, tháng đầu năm. Phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan chức năng ở trung ương, điều hành chính sách tài khóa chủ động, phù hợp. Tập trung thực hiện có hiệu quả các chính sách đã ban hành và dự kiến ban hành để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy phục hồi và phát triển KT-XH và hoàn thành cao nhất các mục tiêu của Kế hoạch năm 2024 đã đề ra.
Tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách tài chính - NSNN, đẩy nhanh xây dựng chính phủ số; phấn đấu hoàn thành tất cả các đề án, văn bản pháp quy được giao theo Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh của Quốc hội, Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2024 của Chính phủ. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật thuế và quy định có liên quan để mở rộng cơ sở thu, các hoạt động thương mại điện tử, khai thác hiệu quả nguồn lực từ đất đai, cơ sở hạ tầng; các giải pháp chính sách thuế, phí, lệ phí phù hợp với tình hình thực tế để tiếp tục hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, tiết giảm chi phí cho sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy phục hồi và phát triển KT-XH.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Tài chính tập trung làm tốt công tác quản lý thu NSNN, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh. Rà soát, nắm chắc nguồn thu, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thu, tiếp tục mở rộng cơ sở thuế cả về đối tượng lẫn địa bàn, nhất là lĩnh vực dịch vụ ăn uống, giải trí. Nghiên cứu, áp dụng các giải pháp, công cụ phân tích dữ liệu phù hợp để quản lý rủi ro, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi giả mạo, gian lận về hóa đơn. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, hiện đại hóa phương thức quản lý thuế tiết giảm hơn nữa thời gian thực hiện các thủ tục hành chính thuế, quản lý có hiệu quả các nguồn thu mới phát sinh từ các giao dịch thương mại điện tử. Quyết liệt xử lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế, giảm tỷ lệ nợ đọng thuế, phấn đấu tăng thu NSNN.
“Ngành Tài chính cần tổ chức điều hành chi NSNN năm 2024 chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định. Kiểm soát bội chi NSNN trong phạm vi Quốc hội quyết định và phấn đấu thấp hơn, qua đó giảm nợ công, cải thiện dư địa chính sách tài khóa, tăng cường sức chống chịu của nền tài chính quốc gia, để triển khai Chương trình phục hồi và phát triển KT-XH, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững hơn”, Phó Thủ tướng yêu cầu.
Đối với quản lý giá cả thị trường, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị Bộ Tài chính theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường nhất là các mặt hàng quan trọng thiết yếu, nguyên nhiên phụ liệu đầu vào, kịp thời đề xuất các giải pháp cân đối cung – cầu, bình ổn giá cả thị trường, nhất là giá các mặt hàng thiết yếu, mặt hàng xăng dầu, đặc biệt là trong các dịp Lễ, Tết, nhất là Tết Nguyên đán sắp tới. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện pháp luật về giá để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp sai phạm.
Cùng với đó, phát triển đồng bộ, an toàn, lành mạnh, hiệu quả các thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm. Tăng cường quản lý, giám sát thị trường, có giải pháp dự báo và kiểm soát tốt dòng tiền, đảm bảo phát triển ổn định, bền vững thị trường, không để xảy ra rủi ro, mất an toàn. Nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường, hiệu quả hoạt động của các thành viên thị trường, đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư, hướng tới các nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư có tổ chức.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu ngành Tài chính siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách trong thực thi công vụ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch trong thu, chi NSNN, quản lý, sử dụng tài sản công, đất đai, tài nguyên. Đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa, cắt giảm thủ tục hành chính. Tiếp tục chủ động hội nhập, hợp tác tài chính quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại...
Mặc dù khó khăn thách thức còn nhiều, nhưng Phó Thủ tướng tin tưởng rằng với quyết tâm cao, phát huy truyền thống, đoàn kết, ngành Tài chính sẽ tiếp tục kế thừa các kết quả đạt được năm 2023, nghiên cứu để có những giải pháp đột phá, sáng tạo để vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2024. Kết quả này sẽ tạo tiền đề để phấn đấu hoàn thành cao nhất Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính quốc gia 5 năm giai đoạn 2021 – 2025 và chuẩn bị thế và lực để tiếp tục thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH giai đoạn tiếp theo.
Nguồn: https://mof.gov.vn